Als boeren niet meer klagen

Het jaar 2014 loopt ten einde. Met een paar pittige dieptepunten als de ramp met de MH17 en de opmars van IS. Wat mij persoonlijk bij zal blijven is dat ik Boer nog nooit zo weinig heb horen klagen over het weer. Uiteraard wel een beetje, maar dat hoort erbij. U kent het gezegde Als boeren niet meer klagen en de pastoors niet meer vragen, dan nadert het einde der dagen. Het was het meest groeizame jaar dat ik meemaakte. Het was, kort samengevat, meestal mooi en zacht weer. Het regende op tijd en de zomer was niet te droog. Boer bleef maar grasmaaien Half april, een maand eerder dan in andere jaren, kuilde hij het eerste gras in. Er ligt nu nog steeds gras dat glimt als een biljartlaken. De koeien konden al op 5 april naar buiten. De dames hebben zich goed vermaakt.

Het zachte weer zorgde er ook voor dat veel dieren de winter overleefden; er is zelfs sprake van een muizenplaag. Voor Snap, de kat, was 2014 een topjaar. Door de aanwezigheid van zoveel smakelijke muizen heeft de kerkuil zijn comeback gemaakt op de boerderij. Jaren geleden heeft een vogelvereniging een uilenkast geplaatst in de open kapschuur. Om de mysterieuze vogels broedgelegenheid te bieden. De kerkuil hebben we jaren niet gezien vanwege de sneeuwrijke winters, maar nu kunnen ze weer volop muizen vangen en broeden. De landbouwwerktuigen in de schuur zijn wit van de uilenpoep.

2014 is ook het jaar van de hoge melkprijs, een tendens die begon in 2013. Dat heeft te maken met onevenwichtigheid in de wereld. Alles hangt met elkaar samen. Het was twee jaar geleden te droog in Nieuw-Zeeland, vorig jaar was het te koud in Noord-Amerika en Noordwest-Europa. Er kwam een tekort aan zuivel, waardoor de prijs steeg. Dit jaar echter, nu in de andere grote landbouwlanden het sein ook op groen staat, is er een overschot op de markt ontstaan, waardoor de melkprijs alweer flink aan het zakken is. Boer roept al een half jaar: “Dit gaat niet goed. Wij produceren te veel.” Hij ziet met lede ogen hoe sommige melkveehouders uitbreiden naar 300 koeien en er steeds meer melk op de markt komt. Het is een teken van zelfvertrouwen en ondernemerschap, hoewel de drang om bij te bouwen ook wel door angst wordt ingegeven, bang dat ze zijn straks niet meer mee te kunnen.

Het melkquotum gaat er in 2015 af en de verwachting is dat er nog méér geproduceerd wordt en dat de prijzen verder zakken. Het is de vraag wat al die investeringen veehouders opleveren. De prijs wordt lager, de kosten stijgen maar door en je bent nog meer uren op een dag aan het werk. Boer heeft ooit gesprekken gehad met de bank en de boekhouder over uitbreiding van zijn bedrijf. Beider advies was: “Laat je vrouw maar een dag extra werken, dat levert je meer op.” Dat hoef je tegen Boer maar één keer te zeggen. Zijn favoriete tekst is sindsdien: “Ga jij maar lekker werken, dan blijf ik heel verstandig op de bank zitten.”

De hoge melkprijs was tijdelijk, maar erg nodig. Zo heeft Boer de verplichte asbestsanering voor 2024 kunnen betalen, een investering van 35.000 euro: “Dat pakt niemand me meer af, wat er ook gebeurt in 2015.”

Laat hieronder uw reactie achter.